Jedyn wobstarny Parcowjan znaješe wšě serbske hudźbne nastroje jara derje a wobžarowaše, zo su so w jich stronje wotstroniłe. Jeho nan, kiž běše w Lěskej pola Slepoho na knježim dworje z wowčerjom, běše stajnje na “kózle” piskał. Kozoł, třitrunate husle a trantawa (to je tarakawa) abo serbska pišćel nałožowachu so wokoło lěta 1830 při hudźenju hišće wšudźe srjedź Hródka (Grodka) a Wojerec, wokoło Choćebuza pak hižo tehdy tute nastroje wjace njemějachu. W Parcowje je so kozoł hižo wokoło lěta 1840 zhubił, we Łojowskej a Lěšćanskej wosadźe srjedź Hródka a Baršća pak hišće mějachu jón po lěće 1850. We Łuću pola Łaza (Merzdorf †) běše tarakawist Pawlik, kiž je hakle před krótkim wumrěł. Póstnicy wosebje, hdyž hercy po wsy wokoło ćahachu, so tež pozdźišo tute serbske nastroje trjebachu a to hišće dołho po tym, zo běchu z rejwanskich łubjow wućišćane.

Nazajtra (srjedu) dopołdnja ćahachmoj ze Swětošec synomaj po Parcowje wokoło łojo za pěsničkami a rejemi, tola nihdźe žanych njedosažechmoj. Jedna stara žónska móžeše, kaž prajachu, wjele serbskich pěsničkow, tola namaj ani za pjenjezy žanych spěwać njechaše, dokelž to “njeby před Bohom zamołwić mohła, hdy by dźensa wumrěła”. Pola Jordanec pak činjach sebi ja mnohe dialektiske zapiski za swoje rěčniske přepytowanja. Po wobjedźe dźěchmoj, přewodźanaj wot Swětošec synow, přez hornjo- a delnjołužiske mjezy do Žarnowa. Přede wsu na polu žony a holcy len torhachu; wone zwjeselichu so jara, jako poćachmoj z nimi serbsce rěčeć. W Žarnowskej korčmje nadeńdźechmoj někotrych muži ze wsy, kotřiž móžachu a rěčachu wšitcy serbsce, runjež tam hižo dawno žanoho serbskeho prědarja a wučerja wjace nimaju. Po tym zo běše mi jedyn wot nich někotre serbske bajki w jich podrěči wubał, chwatachmoj při chowanju słónčka dale přez Sedlišćo a Rěpišćo do Złeho Komorowa. Žony, kotrež ducy do Sedlišća zetkachmoj, rěčachu z namaj serbsce, dźěći we wsy pak namaj na naju serbske prašenje njewotmołwjachu. W nocy po napoł 11 hodź. dóńdźechmoj do Komorowa.

Na druhe ranje wopytachmoj najprjedy 70 lět stareho serbskeho herca Kühnu, kiž bě za młode lěta w Komorowskej wokolnosći serbske reje na huslach piskał a sebi tež wšelake zapisował; tola nětkole je wjace piskać njemóžeše a zapiski běchu so dawno spaliłe. Potom podachmoj so hišće ke knjezej kapłanej emeritus Kózlikej, poslednjemu Komorowskemu serbskemu duchownemu, kiž so na naju přichadźe wulce zwjeseli a nětko tež hižo přez lěto w ćichim rowje wot swojeho bědneho žiwjenja wotpočuje. Runjež je Kózlik, kaž tež posledni serbski farar Libuša, porjadnje serbsce prědował, to tola pola wobeju na serbskich kemšach hižo přez 100 lět dołho z němskich spěwarskich němske kěrluše spěwachu, na čimž bě němcowanje w šulach wina.

Připołdnju dźěchmoj do Němješka (Niemtsch); zetkawši po puću dwě młodej žonje, postrowichmoj jej jedyn po hornjo- a druhi po delnjoserbsku; tuž na Adolfowe “Pomhaj Bóh!” wotmołwištej “Wjerš pomaz!”, na moje “Pomgaj Bog!” pak “Bog dźěkujćo!”, přez to wobswědčo, zo jako namjeznicy wobě serbskej narěči znajetej. Wonej běštej z Němješka a móžeštej jara derje serbsce powědać, jeje dźěsći, kiž běštej sobu, pak njechaštej namaj serbsce wotmołwjeć, dokelž so najskerje před namaj hanibowaštej; maćeri praještej, zo doma serbsce z dźěsćomaj rěčitej, kaž tež tam w mnohich druhich swójbach we wsy serbska rěč knježi.

Wšitcy ludźo, z kotrymiž w Němješku rěčachmoj, z wuwzaćom korčmarjow, móžachu serbsce a běchu jara přećelniwi; hercaj Zarjeńk a Mětko, kiž runje třěšnje šćipaše, njechaštaj pak namaj při wšěm namołwjenju ničo piskać. Boještaj so snano konkurency! Mětko běše, kaž praješe, před lětom serbskeho herca z kózłom w Komorowje na hermanku widźał a před pjeć lětami w Prožymje (Proschim) jednoho muža z “trantawu”, kiž tam piskajo “jo za chlěbom chojdźił”. W jednym burskim domje při wsy pola jara přećelnych ludźi přez dwě hodźinje přebywajo sebi ja rěčniske wosebitosće a jednu serbsku bajku napisowach, Adolf pak serbske žónske paky a banty kupowaše.

Do Komorowa so wróćiwši podachmoj so před wječorom hišće do Bukojny, hdźež herca a spěwarjow doma njenamakachmoj; za to sebi ja dialektiske zapiski činjach w samsnym domje a z erta samsneho muža, kaž hižo w lěće 1880, na čož so wón hnydom sam z radowanjom dopomni. Pozdźe wječor při měsačku wróćich so do Komorowa do hosćenca. Na druhe ranje dźělichmoj so z Adolfom: wón dale dele do Choćebuskich stron jědźeše, ja pak so přez Kamjenc a klóštr Marijnu Hwězdu domoj wróćich do lubeho mi Wosyka.

KÓNC